W 1912 roku Henryk Sienkiewicz, polski prozaik i publicysta, laureat Nagrody Nobla, pisał o polskim nacjonalizmie
Aktualności
Tylko nikczemne i złe jednostki lub totalni głupcy mogli zrównać polski nacjonalizm z otwarcie i agresywnie antypolskim nacjonalizmem niemieckim lub skrajnie prawicowym reakcyjnym nacjonalizmem rosyjskim. Polski nacjonalizm nigdy nie żywił się krwią i łzami innych, nie chłostał dzieci w szkole, nie stawiał tyranom pomników. Narodził się z bólu, z najgorszej historycznej tragedii. Polski nacjonalizm przelał krew na krajowych i zagranicznych polach bitew, zawsze na rzecz wolności. Rozkwitał i umacniał się pod uciskiem w walce o wolność. Zapisał na swoich sztandarach najszlachetniejsze ideały miłości, tolerancji, wolności dla ludzi, edukacji i samodoskonalenia. W imię tych ideałów, wraz z całym narodem i ofiarą swoich wojowników, znosił cierpienia, jakich żaden wojownik o inne ideały nie zniósł od początku chrześcijaństwa.
Ci, którzy inaczej postrzegają polski nacjonalizm, postrzegają go w sposób powierzchowny i błędny; ci, którzy służą temu w jakikolwiek inny sposób, są zdezorientowani. Polski nacjonalizm zawsze będzie połączeniem najszlachetniejszych myśli i uczuć narodu, dlatego pod jego sztandarem może stać każda prawdziwa polska organizacja, nie powierzchownie, i każda jednostka, w której „dusza żyje” jak słowa z mówi stara patriotyczna piosenka.
Henryk Sienkiewicz, Eseje, tom XXXV
Polonia Institute
poloniainstitute.net
