02/03/2021

Aneksja Prus i początek wojny trzynastoletniej

Wydarzenia Historyczne

6 marca 1454 r. Król Kazimierz IV Jagiellończyk wydał akt lokacyjny, na mocy którego Prusy i Pomorze Gdańskie zostały włączone do Polski.
Akt ten został wydany na wniosek Związku Pruskiego, którego delegaci, na czele z Janem Bażyńskim, zwrócili się do króla polskiego o przejęcie władzy nad Prusami, ziemią michałowską i chełmińską. Były to tereny zajęte przez Zakon Krzyżacki, które członkowie Związku zamierzali usunąć – z pomocą Kazimierza. Wcześniej, w lutym 1454 roku, Tajna Rada Związku potępiła swoje posłuszeństwo Wielkiemu Mistrzowi Krzyżaków.

Dokument poza przyjęciem tych ziem w granice Polski (w przypadku Pomorza, Michałowa i Chełmna mówimy o powrocie do Ojczyzny) gwarantował ich mieszkańcom utrzymanie dotychczasowych przywilejów państwowych. Jednocześnie nadał im te, którymi cieszyła się polska szlachta, w tym prawo wyboru króla. Zniosła również część obciążeń fiskalnych utrzymywanych przez zakon i wprowadziła wolny handel między Koroną a terytoriami inkorporowanymi. W nowych dobrach władzę miał sprawować wojewoda, którym został Jan Bażyński.

Akt lokacyjny Prus zapoczątkował wojnę trzynastoletnią między Polską a Zakonem Krzyżackim, toczoną ze zmiennym szczęściem dla obu stron, zakończoną w 1466 roku drugim pokojem toruńskim. W rezultacie Polska odzyskała Pomorze Gdańskie, Ziemię Chełmińską i Michałowską, a także Warmię i Powiśle z Żuławami.

Historia/Wczoraj y Dziś (Facebook)